Ταυτότητα
Η στόχευση του Μουσείου περιλαμβάνει: 1. Τη διάσωση του συνόλου του επιστημονικού υλικού του Μουσείου στο Παλαιό Χημείο. 2. Την οργάνωση, τη λειτουργία και τη συνεχή ανάπτυξη των εκθετηρίων, όπου παρουσιάζεται η ιστορική εξέλιξη των Φυσικών Επιστημών και της Τεχνολογίας από την αρχαιότητα μέχρι των ημερών μας. 3. Τη συνδρομή στην εκπαίδευση όλων των βαθμίδων σχετικά με τα επιτεύγματα Επιστημών και της Τεχνολογίας 4. Την συνεχή παρακολούθηση και μελέτη της προόδου στους τομείς των Φυσικών Επιστημών και της Τεχνολογίας. 5. Την διαρκή ενημέρωση τόσο των ειδικών ερευνητών, σπουδαστών και ενδιαφερόμενου κοινού για την πρόοδο και τον θεμελιώδη ρόλο των Φυσικών Επιστημών και της Τεχνολογίας στην οικονομική και στην πολιτιστική ανάπτυξη της χώρας. 6. Την ανάπτυξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε σύμπραξη με πολιτιστικούς, κρατικούς και ιδιωτικούς φορείς. 7. Την εκπόνηση ερευνητικών και εκπαιδευτικών μελετών μαθητών και φοιτητών, την πραγματοποίηση επισκέψεων, ξεναγήσεων, επιδείξεων πειραμάτων και διαλέξεων. 8. Την διοργάνωση και στήριξη πολιτιστικών και εν γένει κοινωνικών συναφών εκδηλώσεων στον χώρο του Μουσείου. 9. Την ανάπτυξη διεθνών συμμετοχών και δράσεων, καθώς και τη συμμετοχή σε αντίστοιχα δίκτυα. 10. Την δημιουργία ενός σύγχρονου ψηφιακού - εικονικού μουσείου, αξιοποιώντας όλα τα προσφερόμενα μέσα της εποχής. 11. Τη διενέργεια επιστημονικών διαλέξεων επιστημονικών θεμάτων ή εκλαΐκευσης της επιστήμης.
Ιστορικό
Το Μουσείο Φυσικών Επιστημών και Τεχνολογίας ανήκει στη Σχολή Θετικών Επιστημών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και στεγάζεται στον φυσικό του χώρο, στο κτήριο του Παλαιού Χημείου στην οδό Σόλωνος, αριθ. 104. Η συλλογή των οργάνων του έχει αρχίσει να δημιουργείται ήδη από το έτος 1838, με την ονομασία «Ταμείον Οργάνων». Το κτήριο του Μουσείου είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένο με την ανάπτυξη των Φυσικών Επιστημών στην Ελλάδα. Θεμελιώθηκε την 6η Ιουνίου 1887 από τον Πρύτανη Γεώργιο Καραμήτσα, ο οποίος στα θεμέλιά του εναπέθεσε γυάλινο κύλινδρο, που περιείχε χρυσό ελληνικό νόμισμα και επιγραφή: «αφιερούται τη επιστημονική εργασία η δε τη πατρίδι». Το οικοδόμημα, με ισόγειο και έναν όροφο, έγινε σύμφωνα με τα σχέδια του 1885 του Γερμανού Αρχιτέκτονα Έρvστ Τσίλλερ, με τη συνεργασία του Αρχιτέκτονα του Βερολίνειου Χημείου Zastrau και την έγκριση του διάσημου χημικού Albert Hoffmann, η δε έναρξη των μαθημάτων έγινε στο Μέγα Αμφιθέατρο την 18η Ιανουαρίου 1890. Μετά από πυρκαγιά τον Αύγουστο του 1911, το κτήριο αποκαταστάθηκε άμεσα, το 1916 προστέθηκε ο δεύτερος όροφος και το 1926 προστέθηκε και τρίτος όροφος. Το μεγάλο αμφιθέατρο του Παλαιού Χημείου είναι θαύμα ακουστικής και επιμελούς επιλογής κλίσης, χωρητικότητας 350 θέσεων και χρησιμοποιούνταν μέχρι το 2006 για τη διδασκαλία, εξοπλισμένο με την κατάλληλη υλικοτεχνική υποδομή προς εκτέλεση πειραμάτων από έδρας. Το κτήριο του Παλαιού Χημείου παρουσιάζει μία μοναδικότητα και έχει συνδεθεί άρρηκτα με την ιστορία των φυσικών επιστημών στην Ελλάδα. Είναι το πρώτο κτήριο, όπου ξεκίνησε η Πανεπιστημιακή εκπαίδευση των Φυσικών Επιστημών στην Ελλάδα. Γι’ αυτό αποτελεί μοναδικό μουσειακό χώρο τόσο αρχιτεκτονικά και ιστορικά, όσο και επιστημονικά. Εκτός από τη Φυσικομαθηματική Σχολή, στέγασε κατά το παρελθόν το Εθνικό Χημείο, το Γενικό Χημείο του Κράτους, το Εθνικό Γραφείο Μέτρων και Σταθμών, τη Γεωδαιτική Επιτροπή, τη Θαλασσογραφική Εταιρεία, τη Φυσιοδιφική Εταιρεία, το Βοτανικό Μουσείο, τον Όμιλο Φίλων Ασυρμάτου και την Ελληνική Αστροναυτική Εταιρεία. Επιπλέον, στο κτήριο λειτούργησε το πρώτο πανεπιστημιακό οινοποιείο και η πρώτη γεννήτρια ακτίνων Roentgen κατά το έτος 1897, δύο έτη μετά την ανακάλυψή τους. Στο μεγάλο αμφιθέατρο δίδαξαν μεγάλες μορφές των θετικών επιστημών όπως ο ιδρυτής του Χημείου Αναστάσιος Χρηστομάνος, ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή, ο θεμελιωτής του νεώτερου εργαστηρίου φυσικής Γεώργιος Αθανασιάοης, οι καθηγητές Δημήτριος Χόνδρος, Ματθαιόπουλος, Ζέγγελης, Λεωνίδας Ζέρβας και Καίσαρ Αλεξόπουλος. Στο ιστορικό κτήριο του Παλαιού Χημείου στεγάσθηκε το Μουσείο Φυσικών Επιστημών και Τεχνολογίας όπου εκτίθεντο χιλιάδες επιστημονικές συσκευές και όργανα, τα περισσότερα των οποίων είναι σπανιότατα έως και μοναδικά και στην πλειονότητά τους σε λειτουργική κατάσταση.
Ομάδες Κοινού
Το Μουσείο, οι συλλογές του, οι δράσεις του και η συνδρομή του απευθύνεται σε μαθητές όλων των βαθμίδων, εκπαιδευτικούς, φοιτητές, ερευνητές, αλλά και κοινό με ενδιαφέρον για τις Φυσικές Επιστήμες, την τεχνολογία και την εκπαίδευση σε αυτές.
Συλλογές & Εκθέματα
Στο Μουσείο μεταξύ των σπανίων εκθεμάτων περιλαμβάνονται: • όργανα του Εθνικού Γραφείου Μέτρων και Σταθμών, • πρότυπα μεγέθη, • η πρώτη γεννήτρια ακτίνων Roentgen στην Ελλάδα (από το έτος 1897), • η γεννήτρια ηλεκτρικής τάσης υψηλής συχνότητας (Alexanderson) του ασυρμάτου που συνέθεσε το Χημείο με το εκστρατευτικό σώμα στη Μικρά Ασία, • οι μυστικοί πομποί της Κατοχής, • το ραντάρ του Χημείου, • η μηχανή Rarmsden, που παρόμοιά της περιγράφει ο Ρήγας Φεραίος στο βιβλίο του «Απάνθισμα Φυσικής» του έτους 1790, • οι κεραίες του ασυρμάτου και του Radar στην οροφή του κτηρίου, • σπάνια όργανα φυσικής, χημείας και εφαρμογών, • όργανα από το Πανεπιστήμιο της Σμύρνης, καθώς και • το παραβολικό κάτοπτρο αφής της φλόγας των Ολυμπιακών Αγώνων. Ακόμη, η βιβλιοθήκη του Μουσείου περιλαμβάνει τόμους από σπάνια βιβλία και επιστημονικά περιοδικά. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται και πολλά βιβλία του Πανεπιστημίου Σμύρνης καθώς και το αρχείο του που διέσωσε ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή.
Εκδηλώσεις & Δράσεις
Το Μουσείο βρίσκεται στη φάση της επανεγκατάστασής του στον φυσικό του χώρο στο Παλαιού Χημείου και οι συλλογές του έχουν μεταφερθεί ξανά στο κτήριο από τις αποθήκες της Πανεπιστημιούπολης όπου φυλάσσονταν. Μετά την ολοκλήρωση της επανεγκατάστασης, προγραμματίζονται εκδηλώσεις με φυσική παρουσία ή και διαδικτυακές, με στόχο την επίτευξη των σκοπών του Μουσείου και περιοδικές εκθέσεις ενταγμένες στην επικαιρότητα ή την ιστορική χρονική επέτειο επιστημονικών, εθνικών ή παγκόσμιων επιτευγμάτων.
Προσβασιμότητα
Το Μουσείο Φυσικών Επιστημών και Τεχνολογίας χρησιμοποιεί για την πρόσβαση σε αυτό τις εγκαταστάσεις του Παλαιού Χημείου. Για την εξυπηρέτηση ΑμεΑ διατίθενται ειδικές ράμπες και ανελκυστήρες.
Λειτουργία
Το Μουσείο βρίσκεται στη φάση της επανεγκατάστασής του και μέχρι την ολοκλήρωσή της δεν εφαρμόζεται καθορισμένο ωράριο λειτουργίας.
Όνομα διευθυντή: Δρ. Χρυσολέων Συμεωνίδης, Τμήμα Φυσικής.
Απόφαση Ίδρυσης
Δ’ 995/11-12-1998, Β΄47/28-01-1998.