Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

Εγγραφές Προσφύγων Φοιτητών και Φοιτητριών

H ενότητα αυτή επικεντρώνεται στις εγγραφές των φοιτητών και φοιτητριών, προσφύγων της Μικρασιατικής Καταστροφής, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ένα σημαντικό τμήμα των εκθεμάτων αφορά τη δυνατότητα που δόθηκε στους πρόσφυγες να γράφονται στο Πανεπιστήμιο χωρίς να καταβάλουν δίδακτρα ως άποροι και περιλαμβάνει την αλληλογραφία μεταξύ του Υπουργείου Παιδείας και του Πανεπιστημίου, σχέδια νόμου, αποφάσεις, καθώς και αιτήματα για ατελή εγγραφή, διαμαρτυρίες, εκκλήσεις. Η εγγραφή των προσφύγων απαιτούσε μια σειρά από πιστοποιητικά, όπως την πιστοποίηση ελληνικής ιθαγένειας ως απόδειξη της προσφυγικής ιδιότητας και βεβαίωση φοίτησης από σχολεία αναγνωρισμένα ως ισότιμα από το ελληνικό κράτος. Σε πολλές περιπτώσεις η απουσία πιστοποιητικών οδηγούσε στην χρήση μαρτύρων με ένορκες βεβαιώσεις. Όλα αυτά αποτελούσαν τεκμήρια μιας εκτεταμένης γραφειοκρατίας που επιχειρούσε να λύσει τα προβλήματα που γεννούσε η νέα κατάσταση, καθώς πίσω από τις τυπικές βεβαιώσεις ή τα χειρόγραφα αιτήματα κρύβονταν οι ανθρώπινες ιστορίες της μεγάλης Καταστροφής.

 

Το Κεντρικό Κτήριο του ΕΚΠΑ, 1912.

 

Επιστολή του Πρύτανη Κωνσταντίνου Λούρου προς τον Υπουργό Παιδείας με την οποία τον ενημέρωνε για την απόφαση των καθηγητών του Πανεπιστημίου: 1) να αποστείλουν έκκληση προς τον ελληνικό στρατό προς ενίσχυση του φρονήματός του, 2) να τεθούν στην υπηρεσία της κυβέρνησης για την κάλυψη αναγκών, 3) να διενεργήσουν έρανο για τις ανάγκες των προσφύγων, 4) η έκκληση να κοινοποιηθεί στον στρατευμένο πληθυσμό και 5) να διαθέσουν από την περιουσία του Πανεπιστημίου σημαντικό χρηματικό ποσό για τις εθνικές ανάγκες, 6 Σεπτεμβρίου 1922 (1/2).

 

Επιστολή του Πρύτανη Κωνσταντίνου Λούρου προς τον Υπουργό Παιδείας με την οποία τον ενημέρωνε για την απόφαση των καθηγητών του Πανεπιστημίου: 1) να αποστείλουν έκκληση προς τον ελληνικό στρατό προς ενίσχυση του φρονήματός του, 2) να τεθούν στην υπηρεσία της κυβέρνησης για την κάλυψη αναγκών, 3) να διενεργήσουν έρανο για τις ανάγκες των προσφύγων, 4) η έκκληση να κοινοποιηθεί στον στρατευμένο πληθυσμό και 5) να διαθέσουν από την περιουσία του Πανεπιστημίου σημαντικό χρηματικό ποσό για τις εθνικές ανάγκες, 6 Σεπτεμβρίου 1922 (2/2).

 

Σχέδιο της έκκλησης του Πανεπιστημίου προς τον Ελληνικό Στρατό προκειμένου να ενισχύσει το φρόνημά του, 6 Σεπτεμβρίου 1922 (1/3).

 

Σχέδιο της έκκλησης του Πανεπιστημίου προς τον Ελληνικό Στρατό προκειμένου να ενισχύσει το φρόνημά του, 6 Σεπτεμβρίου 1922 (2/3).

 

Σχέδιο της έκκλησης του Πανεπιστημίου προς τον Ελληνικό Στρατό προκειμένου να ενισχύσει το φρόνημά του, 6 Σεπτεμβρίου 1922 (3/3).

 

Επιστολή του Πρύτανη Κωνσταντίνου Λούρου προς τους καθηγητές με την οποία τους καλούσε να συνενώσουν όλοι τις υλικές και πνευματικές τους δυνάμεις για την ανακούφιση των προσφύγων, 6 Σεπτεμβρίου 1922.

 

Σελίδα από το Γενικό Μητρώο Φοιτητών του ΕΚΠΑ, 1926-1927.

 

Φωτογραφίες φοιτητών και φοιτητριών του έτους 1921-1922.

 

Από το βιβλίο φωτογραφιών φοιτητών 1920-1921, ο Ιωάννης Συκουτρής, εμβληματική προσωπικότητα των νεοελληνικών γραμμάτων. Γεννήθηκε το 1901 στη Σμύρνη και φοίτησε στην Ευαγγελική Σχολή. Γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή του ΕΚΠΑ τον Οκτώβριο του 1920 και από το 1930 έως το 1937 διετέλεσε υφηγητής στην ίδια Σχολή.

 

Κατάλογος των τελειοφοίτων του Πραγματικού τμήματος του Πρακτικού Λυκείου Κ. Γιαννίκη - Σμύρνης (πρώην Ελληνογερμανικού) κατά το σχολικό έτος 1918-1919, 15 Οκτωβρίου 1919.

 

Επιστολή του Γυμνασιάρχη Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης προς το ΕΚΠΑ για την αποστολή καταλόγου αποφοίτων της Σχολής προκειμένου να γίνουν δεκτοί κατά την εγγραφή τους στο Πανεπιστήμιο, 28 Μαρτίου 1920.

 

Νομοθετικό διάταγμα «Περί εγγραφής προσφύγων εις το εν Αθήναις Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον», βάσει του οποίου προσδιορίζονταν οι προϋποθέσεις εγγραφής σε ομογενείς πρόσφυγες που αδυνατούσαν, λόγω συνθηκών, να προσκομίσουν το σχετικό απολυτήριο, 1 Οκτωβρίου 1922. (1/4)

 

Νομοθετικό διάταγμα «Περί εγγραφής προσφύγων εις το εν Αθήναις Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον», βάσει του οποίου προσδιορίζονταν οι προϋποθέσεις εγγραφής σε ομογενείς πρόσφυγες που αδυνατούσαν, λόγω συνθηκών, να προσκομίσουν το σχετικό απολυτήριο, 1 Οκτωβρίου 1922. (2/4)

Νομοθετικό διάταγμα «Περί εγγραφής προσφύγων εις το εν Αθήναις Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον», βάσει του οποίου προσδιορίζονταν οι προϋποθέσεις εγγραφής σε ομογενείς πρόσφυγες που αδυνατούσαν, λόγω συνθηκών, να προσκομίσουν το σχετικό απολυτήριο, 1 Οκτωβρίου 1922. (3/4)

Νομοθετικό διάταγμα «Περί εγγραφής προσφύγων εις το εν Αθήναις Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον», βάσει του οποίου προσδιορίζονταν οι προϋποθέσεις εγγραφής σε ομογενείς πρόσφυγες που αδυνατούσαν, λόγω συνθηκών, να προσκομίσουν το σχετικό απολυτήριο, 1 Οκτωβρίου 1922. (4/4)

Επιστολή του Πρύτανη ΕΚΠΑ Κωνσταντίνου Λούρου προς το Υπουργείο Εξωτερικών στην οποία ζητούσε την συνδρομή του για την ατελή εγγραφή προσφύγων και τόνιζε ταυτόχρονα την ανάγκη επέκτασης του ευεργετικού αυτού μέτρου προς τους άπορους φοιτητές και φοιτήτριες από τα Δωδεκάνησα, τη Β. Ήπειρο, την Ανατολική Μακεδονία, τη Δυτική Θράκη, τη Σερβία, τη Βουλγαρία, την Κύπρο και τη Ρωσία, 10 Οκτωβρίου 1922 (1/2).

 

Επιστολή του Πρύτανη ΕΚΠΑ Κωνσταντίνου Λούρου προς το Υπουργείο Εξωτερικών στην οποία ζητούσε την συνδρομή του για την ατελή εγγραφή προσφύγων και και τόνιζε ταυτόχρονα την ανάγκη επέκτασης του ευεργετικού αυτού μέτρου προς τους άπορους φοιτητές και φοιτήτριες από τα Δωδεκάνησα, τη Β. Ήπειρο, την Ανατολική Μακεδονία, τη Δυτική Θράκη, τη Σερβία, τη Βουλγαρία, την Κύπρο και τη Ρωσία, 10 Οκτωβρίου 1922 (2/2).

 

Κοινοποίηση, από το Υπουργείο Παιδείας προς το ΕΚΠΑ, υπουργικής απόφασης για το διορισμό των μελών της Επιτροπής προς εγγραφή προσφύγων φοιτητών και φοιτητριών. Ο Μητροπολίτης Εφέσου Χρυσόστομος διορίστηκε πρόεδρος και μέλη της Επιτροπής διορίστηκαν ο Μητροπολίτης Εφέσου Χρυσόστομος, Πρόεδρος, ο καθηγητής της Φιλοσοφικής Σχολής Μαργαρίτης Ευαγγελίδης, ο καθηγητής της Θεολογικής Σχολής Χρυσόστομος Παπαδόπουλος, ο Γενικός Γραμματέας του ΕΚΠΑ Κωστής Παλαμάς και ο τέως Διευθυντής Εκπαίδευσης Σμύρνης, Μ. Μιχαηλίδης, 21 Οκτωβρίου 1922 (1/2).

 

Κοινοποίηση, από το Υπουργείο Παιδείας προς το ΕΚΠΑ, υπουργικής απόφασης για το διορισμό των μελών της Επιτροπής προς εγγραφή προσφύγων φοιτητών και φοιτητριών. Ο Μητροπολίτης Εφέσου Χρυσόστομος διορίστηκε πρόεδρος και μέλη της Επιτροπής διορίστηκαν ο Μητροπολίτης Εφέσου Χρυσόστομος, Πρόεδρος, ο καθηγητής της Φιλοσοφικής Σχολής Μαργαρίτης Ευαγγελίδης, ο καθηγητής της Θεολογικής Σχολής Χρυσόστομος Παπαδόπουλος, ο Γενικός Γραμματέας του ΕΚΠΑ Κωστής Παλαμάς και ο τέως Διευθυντής Εκπαίδευσης Σμύρνης, Μ. Μιχαηλίδης, 21 Οκτωβρίου 1922 (2/2).

 

Ανακοίνωση σχετικά με την ατελή εγγραφή ή ανανέωση εγγραφών προσφύγων φοιτητών και φοιτητριών. Διευκρινιζόταν ότι απαιτείτο αίτηση με πιστοποιητικό είτε από το Υπουργείο Περίθαλψης είτε από την αρμόδια αστυνομική Αρχή στο οποίο θα έπρεπε να δηλώνεται ότι ήταν πρόσφυγες και άποροι, 5 Νοεμβρίου 1922.

 

Αίτημα της Αικατερίνης Χατζημάμογλου προς την Πρυτανεία του ΕΚΠΑ με το οποίο ζητούσε να επιστραφούν τα ήδη κατατεθειμένα δίδακτρα του αδελφού της στον ίδιο που βρισκόταν αιχμάλωτος, «προκειμένου δι’ αυτών ούτω τα μέγιστα να ανακουφισθή», 23 Δεκεμβρίου 1922. (1/2)

 

Αίτημα της Αικατερίνης Χατζημάμογλου προς την Πρυτανεία του ΕΚΠΑ με το οποίο ζητούσε να επιστραφούν τα ήδη κατατεθειμένα δίδακτρα του αδελφού της στον ίδιο που βρισκόταν αιχμάλωτος, «προκειμένου δι’ αυτών ούτω τα μέγιστα να ανακουφισθή», 23 Δεκεμβρίου 1922. (2/2)

 

Επιστολή της Έλλης Σακελλαρίδου, πρόσφυγος από τις Σαράντα Εκκλησίες της Θράκης, προς τον Αρχηγό της Επανάστασης Νικόλαο Πλαστήρα για την αναγνώριση του απολυτηρίου της από το Ζάππειο Γυμνάσιο Κωνσταντινούπολης ως ισότιμο με τα Γυμνάσια του κράτους, προκειμένου να εγγραφεί στην Νομική Σχολή του ΕΚΠΑ, 25 Ιουλίου 1923 (1/4).

 

Επιστολή της Έλλης Σακελλαρίδου, πρόσφυγος από τις Σαράντα Εκκλησίες της Θράκης, προς τον Αρχηγό της Επανάστασης Νικόλαο Πλαστήρα για την αναγνώριση του απολυτηρίου της από το Ζάππειο Γυμνάσιο Κωνσταντινούπολης ως ισότιμο με τα Γυμνάσια του κράτους, προκειμένου να εγγραφεί στην Νομική Σχολή του ΕΚΠΑ, 25 Ιουλίου 1923 (2/4).

 

Διαβίβαση του αιτήματος της Έλλης Σακελλαρίδου από τον Αρχηγό της Επανάστασης Νικόλαο Πλαστήρα, στη Σύγκλητο του ΕΚΠΑ προκειμένου να γνωμοδοτήσει για την αναδρομική αναγνώριση του Ζαππείου Γυμνασίου Κωνσταντινούπολης, 27 Ιουλίου 1923 (3/4).

 

Διαβίβαση του αιτήματος της Έλλης Σακελλαρίδου από τον Αρχηγό της Επανάστασης Νικόλαο Πλαστήρα στη Σύγκλητο του ΕΚΠΑ προκειμένου να γνωμοδοτήσει για την αναδρομική αναγνώριση του Ζαππείου Γυμνασίου Κωνσταντινούπολης, 4 Αυγούστου 1923 (4/4).

 

Αίτηση της Μερόπης Μυρσιλίδου, πρόσφυγος από τη Σμύρνη, για αναγνώριση του απολυτηρίου της από το Ομήρειο Παρθεναγωγείο ως ισότιμου με τα Διδασκαλεία θηλέων του ελληνικού κράτους προκειμένου να εγγραφεί στο Οδοντιατρικό Σχολείο του ΕΚΠΑ, 31 Αυγούστου 1923 (1/5).

 

Αίτηση της Μερόπης Μυρσιλίδου, πρόσφυγος από τη Σμύρνη, για αναγνώριση του απολυτηρίου της από το Ομήρειο Παρθεναγωγείο ως ισότιμου με τα Διδασκαλεία θηλέων του ελληνικού κράτους προκειμένου να εγγραφεί στο Οδοντιατρικό Σχολείο του ΕΚΠΑ, 31 Αυγούστου 1923 (2/5).

 

Φωτογραφία της Μερόπης Μυρσιλίδου, φοιτήτριας του Οδοντιατρικού Σχολείου, από την αίτηση εγγραφής της (3/5).

 

Βεβαίωση από τον Δήμαρχο Αθηναίων με την οποία πιστοποιείται η διαμονή της Μερόπης Μυρσιλίδου στον Δήμο Αθηναίων, ώστε να αποκτήσει την ελληνική ιθαγένεια (4/5).

 

Αίτημα της φοιτήτριας Οδοντιατρικού Σχολείου Μερόπης Μυρσιλίδου για ατελή εγγραφή (5/5).

 

Αναφορά της Νίνας Ζύμαρη προς το Υπουργείο Παιδείας για αδικία που έγινε σε βάρος της κατά την εγγραφή της στο ΕΚΠΑ, 24 Δεκεμβρίου 1923 (1/4).

 

Αναφορά της Νίνας Ζύμαρη προς το Υπουργείο Παιδείας για αδικία που έγινε σε βάρος της κατά την εγγραφή της στο ΕΚΠΑ, 24 Δεκεμβρίου 1923 (2/4).

 

Αναφορά της Νίνας Ζύμαρη προς το Υπουργείο Παιδείας για αδικία που έγινε σε βάρος της κατά την εγγραφή της στο ΕΚΠΑ, 24 Δεκεμβρίου 1923 (3/4).

 

Αναφορά της Νίνας Ζύμαρη προς το Υπουργείο Παιδείας για αδικία που έγινε σε βάρος της κατά την εγγραφή της στο ΕΚΠΑ, 24 Δεκεμβρίου 1923 (4/4).

 

Αίτηση για αναδρομική και ατελή εγγραφή του Βασίλειου Λεοντιάδη, πρόσφυγα άπορου από την Αδριανούπολη, στη Νομική Σχολή, 24 Ιανουαρίου 1924 (1/4).

 

Φωτογραφία του φοιτητή Βασίλειου Λεοντιάδη (2/4).

 

Το απολυτήριο Γυμνασίου του Βασίλειου Λεοντιάδη από το Ελληνικό Γυμνάσιο Αδριανούπολης, 1 Ιουλίου 1921 (3/4).

 

Ένορκος κατάθεση μαρτύρων ότι ο Βασίλειος Λεοντιάδης τύγχανε ορφανός από πατέρα, πρόσφυγας και άπορος, προκειμένου να εγγραφεί ατελώς στη Νομική Σχολή του ΕΚΠΑ, 24 Ιανουαρίου 1924 (4/4).

 

Ένορκος εξέταση μαρτύρων για πιστοποίηση της μικρασιατικής καταγωγής προσφύγων, 29 Μαΐου 1924 (1/2).

 

Ένορκος εξέταση μαρτύρων για πιστοποίηση της μικρασιατικής καταγωγής προσφύγων, 29 Μαΐου 1924 (2/2).

 

Παράκληση του Πρύτανη προς το Υπουργείο Παιδείας για καταβολή του απαιτούμενου ποσού στο ταμείο του Πανεπιστημίου προς κάλυψη των εξόδων των ατελών εγγραφών και των εξετάσεων προσφύγων φοιτητών και φοιτητριών, 16 Αυγούστου 1924.

 

Απαντητική επιστολή του Πρύτανη του ΕΚΠΑ προς το Υπουργείο Εξωτερικών σχετικά με την αναφορά του πρόσφυγα φοιτητή Χρήστου Βόγα για την παράλειψη πίστωσης εγγραφής του ως άπορου, 22 Σεπτεμβρίου 1924.

 

Έκκληση του Πρύτανη του ΕΚΠΑ προς το Υπουργείο Παιδείας για την αποστολή των καταστάσεων με τις αποδόσεις των προσφύγων φοιτητών και φοιτητριών, τα έγγραφα ανανέωσης του χειμερινού και θερινού εξαμήνου 1922-23, και τη λίστα των προσφύγων φοιτητών και φοιτητριών που επιθυμούσαν να δώσουν εξετάσεις σύμφωνα με το σχετικό νομοθετικό διάταγμα του 1922, 18 Δεκεμβρίου 1924.

 

Πιστοποιητικό προσφυγικής ιδιότητας και απορίας του Οδυσσέα Τουνίδη, 28 Μαΐου 1927.

 

Ανακοίνωση αναφορικά με τη συνάντηση του Πρύτανη του ΕΚΠΑ με τον Υπουργό Παιδείας. Ο Πρύτανης ανακοίνωσε στον Υπουργό την κακή οικονομική κατάσταση του ΕΚΠΑ και τοποθετήθηκε κατά της συνέχισης της ατελούς εγγραφής των προσφύγων φοιτητών και φοιτητριών, μιας και το Πανεπιστήμιο θα έχανε 1.5 εκατ., εκτός αν αναλάμβανε το κράτος την καταβολή του ποσού αυτού, εφ. Σκριπ, 3 Οκτωβρίου 1927.

 

Επιστολή της Χιακής Αδελφότητας Αττικοβοιωτίας «Ο Κοραής» προς το Πανεπιστήμιο, με την οποία ενημέρωνε για το δικαίωμα εγγραφής και φοίτησης στο Πανεπιστήμιο των προσφύγων που κατείχαν δίπλωμα του Ζωγραφείου Γυμνασίου Κωνσταντινούπολης, 10 Νοεμβρίου 1927.

 

Παράκληση του Ιωάννη Σιδηρόπουλου, πρόσφυγα από την Κερασούντα Πόντου, για να αξιολογηθούν τα γραπτά του στις συμπληρωματικές εξετάσεις της Φιλοσοφικής Σχολής που έγιναν τον Νοέμβριο, καθώς όντας προστάτης τεσσάρων αδελφών ήταν επιτακτική ανάγκη να εγκριθεί η ατελής εγγραφή του, 16 Δεκεμβρίου 1927.

 

Αίτηση του Βασιλείου Π. Καραγεωργίου, πρόσφυγα φοιτητή Ιατρικής, για επιστροφή των διδάκτρων που κατέβαλε πριν εκδοθεί το σχετικό διάταγμα για ατελή εγγραφή, 4 Μαΐου 1928.

 

Αίτηση του Ιωάννη Ορφανίδη, φοιτητή της Νομικής Σχολής, για έγκριση ατελούς εγγραφής του μετά την οικονομική καταστροφή που υπέστη η οικογένειά του, 12 Ιουνίου 1928 (1/2).

 

Αίτηση του Ιωάννη Ορφανίδη, φοιτητή της Νομικής Σχολής, για έγκριση ατελούς εγγραφής του μετά την οικονομική καταστροφή που υπέστη η οικογένειά του, 12 Ιουνίου 1928 (2/2).

 

Σχέδιο Νόμου για την καταβολή στο ταμείο του ΕΚΠΑ των διδάκτρων ατελούς εγγραφής και ανανέωσης εγγραφής απόρων προσφύγων φοιτητών. Επέκταση του ευεργετήματος για τα έτη 1928-1930, Οκτώβριος 1928 (1/2).

 

Σχέδιο Νόμου για την καταβολή στο ταμείο του ΕΚΠΑ των διδάκτρων ατελούς εγγραφής και ανανέωσης εγγραφής απόρων προσφύγων φοιτητών. Επέκταση του ευεργετήματος για τα έτη 1928-1930, Οκτώβριος 1928 (2/2).

 

Αίτηση του Γ. Γκιουρτζίδη, φοιτητή Ιατρικής, για επιστροφή του επιπλέον ποσού που κατέβαλε για εγγραφή σύμφωνα με το νόμο, 15 Ιανουαρίου 1929 (1/2).

 

Αίτηση του Γ. Γκιουρτζίδη, φοιτητή Ιατρικής, για επιστροφή του επιπλέον ποσού που κατέβαλε για εγγραφή σύμφωνα με το νόμο, 15 Ιανουαρίου 1929 (2/2).

 

Φωτογραφία του τότε φοιτητή και μετέπειτα πανεπιστημιακού και ακαδημαϊκού Κωνσταντίνου Δεσποτόπουλου. Γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1913. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στην Αθήνα στην προσφυγική περιοχή του Βύρωνα. Γράφτηκε στη Νομική Σχολή του ΕΚΠΑ το 1928 (1/2).

 

Έγγραφο της Ένωσης Προσφύγων Παγκρατίου (συνοικισμού Βύρωνα) με το οποίο πιστοποιείται η προσφυγική ιδιότητα του Κωνσταντίνου Δεσποτόπουλου και η διαμονή του στη περιοχή του Βύρωνα, 30 Οκτωβρίου 1929 (2/2).

 

Φωτογραφία του τότε φοιτητή και μετέπειτα πανεπιστημιακού Αλέξανδρου Δεσποτόπουλου. Γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1913, ήταν δίδυμος αδελφός του Κωνσταντίνου. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στην Αθήνα στην προσφυγική περιοχή του Βύρωνα. Γράφτηκε στη Νομική Σχολή του ΕΚΠΑ το 1928 και λίγο αργότερα στη Φιλοσοφική (1/2).

 

Έγγραφο της Ένωσης Προσφύγων Παγκρατίου (συνοικισμού Βύρωνα) με το οποίο πιστοποιείται η προσφυγική ιδιότητα του Αλέξανδρου Δεσποτόπουλου και η διαμονή του στη περιοχή του Βύρωνα, 30 Οκτωβρίου 1929 (2/2).

 

Τηλεγράφημα – βεβαίωση της απορίας και προσφυγικής ιδιότητας φοιτήτριας του Οδοντιατρικού Σχολείου, 28 Μαΐου 1930.